Friday, December 24, 2010

ဆင္အင္း ႏွင္႕ ရာဇ၀င္မ်ား

လွည္း၀င္ရိုးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း ဟု စာဆို ရိွခဲ႕သည္။ ရ ဓ လ ၀ ဗုဒၶဟူး ၄ စသည္ၿဖင္႕ေရတြက္ရာ ပုဂံ၌ ဘုရားေပါင္း ၄၄၄ ၆၇ ၃၃ ရိွခဲ႕သည္။ ဆင္အင္း ၌ လည္း “ၿခံဳႏြယ္ ပိတ္ေပါင္း ဘုရားေပါင္း” ဟူ၍ ရိွသည္။ ၁၇၅၅ ဆူ ရိွသည္။ သို႕ေသာ္ ေရွးလူၾကီးမ်ားကေတာ႕ ထိုမွ်ေလာက္မရိွခဲ႕ ဟူဆိုသည္။ ၿခံဳႏြယ္ပိတ္ ထိသာ လက္ခံထားၾကေလသည္။ ေပါင္း မွာ စကားေခ်ာေအာင္ထည္႕သည္ဟု ေၿပာသူက ေၿပာၾကသည္။ မည္သို႕ပင္ ၿဖစ္ေစကာမူ ဆင္အင္း၌ ေရွးေဟာင္းဘုရားမ်ား ရိွခဲ႕သည္။ ေစာင္႕ေရွာက္ရမည္းကို မသိ ၍လည္းေကာင္း ၊ တန္ဘိုးကို နားမလည္း၍လည္းေကာင္း ၊ ဆင္အင္းရိွ ဘုရားမ်ား အခိုးခံ ရသည္ကို ၿပန္ေတြးမိလွ်င္ ရင္နာမိေသးသည္။
ေဘးပက္၀န္းက်င္ ရြာမ်ားမွာ ဆင္အင္းေက်ာင္းကို အဓီက ထားၿပီးေက်ာင္းတတ္ၾကရသည္။ ခုေတာ႕ ေဘးရြာပတ္လည္တြင္လည္း မူလတန္းေက်ာင္းမ်ားပင္ ရိွေနၿပီၿဖစ္သည္။ ၿမင္းစီး ေက်ာင္းသူေလး ေရးေသာ ဆုရ စာစီစာကံုး တပုဒ္ ဆင္အင္း ေက်ာင္း ၌ ေခတ္စား ခဲ႕ဘူးသည္။ “ ပုဂံ မဟုတ္ေသာ ပုဂံ ” ဆိုၿပီး ထို ၿမင္းစီး ေက်ာင္းသူမေလး က ေရးခဲ႕သည္။ ( ရလွ်င္ ထို စားစီစာကံုးကို တင္ပါအံုးမည္။) တကယ္ပင္...ဆင္အင္းမွ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား မေရးခဲ႕ မေတြးခဲ႕ မၿမင္ခဲ႕ေသာ အၿမင္ကို ၿမင္းစီးသူမေလးက လွလွပပ ပင္ ေရးဖြဲ႕သြားသည္။
ဆင္အင္း မေရာက္ခင္ ကႏၱာရ တခုလို သဲေၿမကို ၿဖတ္ေက်ာ္ရေပမည္။ ဘုရင္မင္းေခါင္တည္ခဲ႕ေသာ ဘုရားတစ္ဆူ သည္ ထို ေနရာ၌ တည္ရိွသည္။ ၿမိဳ႕လွ ရြာေဘး တြင္ တည္ရိွသည္။ ၿမိဳ႕လွ ဘုရား ဟု ထိုနီးတစ္၀ိုက္မွ လူမ်ား အသိမ်ားသည္။ ထိုရြာေဘးတြင္ရာဇ၀င္ တြင္ရစ္ေသာ ရြာလည္းရိွေသး၏ ။ ႏွမစစ္ ဟု ေခၚေသာ ရြာၿဖစ္သည္။ ရြာနာမည္ အရင္းမွာ ႏွမ စားရစ္ ဟူ၏။ ဘုရင္ မွ သူ၏ႏွမေတာ္အား နန္းေတာ္သို႕ ၿပန္ေခၚရာ ႏွမ ၿဖစ္သူက မလိုက္ေသာေၾကာင္႕ ဘုရင္က ထိုရြာအား ႏွမအား စားရစ္ေလ ဟု မိန္႕ေတာ္မူရာမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ၾကားမိသည္။
ၿမိဳ႕လွ ဘုရားကိုေက်ာ္လာလွ်င္ ဘုရင္မင္းေခါင္ တို႕တည္ထားခဲ႕ေသာ ဆည္ေတာ္ရိုးေၿမေတာင္စြယ္ၾကီး တခုရိွသည္။ ယခုေတာ႕ ကားလမ္းေဖာက္ထားသၿဖင္႕ ေတာင္ဂမု သ႑န္သာ ရိွေပေတာ႕သည္။

Monday, December 13, 2010

ဆင္အင္းရြာ အေၾကာင္း တေစ႕တေစာင္း ၃

ရြာဦးမွ ဆက္၀င္လိုက္လွ်င္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားကို ၿဖတ္၊ ဇရပ္မ်ားကို ၿဖတ္ၿပီး ေစ်းတန္းကို ေရာက္ေပမည္။ နံနက္ေစ်း ကိုလည္း ထိုေနရာမွာ ပင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။ လက္ဖက္ရည္ ႏွင္ ႕ကုန္စံုဆိုင္ တခ်ဳိ႕ကို ရြာထိပ္တြင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။
ရြာထဲတြင္ အဓိက လမ္းမၾကီး ၃ ခုသာရိွသည္။ အေရွ႕လမ္း ၊ အေနာက္လမ္း ႏွင္႕ အလယ္လမ္းဟူ၏ နတ္ၾကီးစင္ သည္ ထိုလမ္းမ်ား ေပါင္းစံုရာၿဖစ္ၿပီး ရြာလယ္တြင္တည္ရွိသည္။ ညေန ေန၀င္ခါနီးတြင္ နတ္ၾကီးစင္ေဘးမွ ဇရပ္ေပၚသို႕ ကေလးမ်ား ႏွင္႕ ကာလသား လူငယ္မ်ားစုရံုးေလ႕ရိွသည္။ေစ်းတန္းထိပ္တြင္ရိွေသာ မန္က်ီးသံုပင္ လမ္းဆံုတြင္ေတာ႕ ကာလသား ေက်ာင္သား လူပ်ဳိ ေပါက္ေလးမ်ား ႏွင္႕ လူပ်ဳိၾကီးမ်ား စုရံုးေလ႕ရိွသည္။ ထိုေနရာမွ ၿဖတ္၍ ပင္ လံုမပ်ဳိတို႕ ေရခပ္ေလ႕ရိွသည္။ ေစ်းသြားေလ႕ရိွသည္။ လမ္းသလားေလ႕ရိွသည္။ ညေနပိုင္းတြင္ လူစည္ကားေလ႕ရိွေသာ ေနာက္တေနရာသည္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ႏွင္႕ ရုပ္ရွင္ရံုၿဖစ္သည္။ လူၾကီးလူငယ္မေရြး လက္ဖက္ရည္ ထြက္ေသာက္ၿပီး စကားေပါ ေလ႕ရိွၿပီး ပ်ဳိပ်ဳိေမမ်ားကေတာ႕ ရုပ္ရွင္သြားၾကည္႕ေလ႕ရိွသည္။
ေနာက္လူစည္ကားရာေနရာကား အရက္ဆိုင္ႏွင္႕ ထန္းေရဆိုင္ၿဖစ္သည္။ ညေနပိုင္းတြင္ အလုပ္မွပင္ပန္းသမွ် ကို ထန္းေရႏွင္႕ေသာ္လည္းေကာင္း အရက္ႏွင္႕ေသာ္လည္းေကာင္း ေၿဖေဖ်ာက္ၾကသူမ်ားရိွသလို ၊ ၾကိဳက္လို႕ေသာက္ေသာ ယစ္ထုပ္ၾကီးမ်ားလည္ ရိွသည္။
ရြာ၏ ေတာင္ဘက္ လမ္း အဆံုး ရြာ ထြက္ေပါက္တြင္ သခ်ဳိၤင္းကုန္းတည္ရိွသည္။ ယခုေတာ႕ ေနရာေၿပာင္းသြားၿပီဟု သိရသည္။ ရြာ၏ ေၿမာက္ဘက္ အဆံုးတြင္ ေဆးေပါင္းတိုက္ရိွသည္။ ရြာ၏ အ ေနာက္ဖက္တြင္ မူးၿမစ္ ရိွသည္။ စာသင္ေက်ာင္း ၊ ေဆးရံုႏွင္႕ ရဲစခန္းသည္ ကပ္လ်က္ ရြာ၏ အေရွ႕ ေၿမာက္ အရပ္၌ တည္ရိွသည္။
ဟိုးယခင္က ကၽြန္ေတာ္တို႕ရြာတြင္ လွပေသာ တံတားႏွစ္ခု ရိွခဲ႕သည္။ စဥ္ညံဥ တံတား ႏွင္႕ ေလးဆယ္တစ္ တံတားတို႕ ၿဖစ္သည္။ ထိုတံတားမ်ား သည္ မန္းက ဥပိန္ေလာက္မရွည္ေသာ္လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ၾကည္႕ေကာင္း ေအာင္လွပခဲ႕ေသာ တံတားမ်ားၿဖစ္သည္။ ဓါတ္ပံုထဲ ၌ မသိလွ်င္ ဥပိန္သာၿဖစ္သည္။ ယခုေတာ႕ အားလံုး ေၿမသားလမ္းမ်ားၿဖင္႕ အစားထိုးၿပီး တံတားတိုေလးမ်ားသာရိွေတာ႕သည္။ ႏွေၿမာဖြယ္ၿဖစ္သည္။

ဆင္အင္း အေၾကာင္း တေစ႕တေစာင္း ၂


ရြာ မွ အထြက္ တြင္ ၿဖစ္သည္။

ရြာဦးကို ေရာက္သည္ႏွင္႕ အေမာေၿပ နားစရာ ဇရပ္ကတုန္းမ်ား ၄ ခု ရွိသည္။ ထိုဇရပ္မ်ားမွာ ၀ါတြင္းတြင္ ဥပုသ္ေစာင္႕တည္ေသာ ဥပုသ္သည္မ်ားအတြက္လည္း ၿဖစ္သည္။ ေနာက္ ေသာက္စရာ ေရ ဘုံဘိုင္ တခုလည္း တည္ထားေသးသည္။ ကုကၠိဳပင္ရိပ္မ်ား ၊ ေညာင္ပင္အရိပ္မ်ားၿဖင္႕ ေအးခ်မ္းေသာ ရြာဦးထိပ္တြင္ ပုဂံထက္ေရွးပိုက်ေသာ ေစတီ ပုထိုးမ်ားတခ်ဳိ႕ကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ထိုေစတီပုထိုးမ်ားမွာ ၿပန္လည္ တူးေဖာ္ေတြ႕ရိွသည္မွာ မၾကာေသးေပး။ ရွင္ေစာပု ဘုရားပြဲကို လည္း ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း က်င္းပၾကသည္။ ပြဲေတာ္မ်ားကို လစဥ္အလိုက္ က်င္းပေလ႕ရိွသည္။ စာဆိုမ်ားကို ေမ႕ေနသည္။ update ၿပန္လုပ္မည္။ း)
"ဥၾသေအာ္ျမည္ ကုန္းေဘာင္တည္" ဆိုေသာ စကားအရ ေရႊဘိုသည္ ၁၁၁၅ ခုႏွစ္တြင္တည္ေထာင္ခဲ႕သည္။ ကၽြန္ေတာ္ရြာကေလးသည္ ေရႊဘိုထက္ ပို၍ အသက္ၾကီးသည္။ " ဆင္အင္းတည္မွန္ မင္းညို စံ " ဟုဆိုခဲ႕သည္။ ဆင္အင္းရြာ ကို ၅၂၂ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ႕သည္။ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္ အရွင္အရဟံ၏တပည္႕ ေတာ္ တပါး လာေရာက္ သီတင္းသံုးခဲ႕သည္။ ထိုဆရာေတာ္၏ လမ္းညြန္မူ႕ႏွင္႕ ရြာတည္ခဲ႕ၿခင္းလည္း ၿဖစ္သည္။ အမည္မွန္မွာ ဆယ္အင္း ၿဖစ္သည္။ အင္း ဆယ္အင္း ၀ိုင္းရံ ဖြဲ႕စည္းထားေသာေၾကာင္႕ ဆယ္အင္း ဟု အမည္တြင္ေခၚေစၿခင္းၿဖစ္သည္။ အင္းဆယ္အင္း နာမည္မ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ မမွတ္မိေတာ႕ပါ။ update ၿပန္လုပ္ပါမည္။ း)
ရြာ ကို ေတာင္ေၿမာက္ အရွည္ တည္ထားခဲ႕ၿခင္းမွာလည္း ဆရာေတာ္ ၏ အမွာေတာ္စကားအရၿဖစ္သည္။ ရြာလယ္တြင္ နတ္ၾကီးစင္ ၾကီးရိွသည္။ နတ္ပြဲကိုလည္း ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း က်င္းပၾကသည္။